به گزارش قدس آنلاین، اقتباس می‌تواند در جریانی متفاوت از آنچه همیشه رایج بوده هم حرکت کند و اقتباس از فیلم‌ها مبنایی برای نگارش آثار ادبی و داستانی شود. نمونه‌اش خبری است که روزهای اخیر منتشر شد و حامد جعفری، تهیه‌کننده فیلم‌های «شاهزاده روم» و «فیلشاه» درباره اقتباس از این آثار برای نگارش کتاب خبر داد و گفت به دلیل مخاطبان پروپاقرصی که این انیمیشن‌ها دارند و نمایش آن‌ها در پلتفرم‌ها همچنان بازخوردهای قابل توجهی دارد، بنا داریم کتاب رمان این آثار هم به نگارش درآید.
جعفری همچنین به جلساتی اشاره کرده که از طرف کانون پرورش فکری کودکان با حضور نویسندگان و تصویرگران حوزه کودک برای انیمیشن سینمایی «بچه زرنگ» برگزار شده و قرار است چند عنوان کتاب داستان مرتبط با این انیمیشن تولید شود.
چرا سینماگران کمتر سراغ ادبیات می‌روند؟
در بحث اقتباس از ادبیات در سینمای کودک و نوجوان، پرسشی که مطرح می‌شود این است که چرا با وجود برخورداری از ادبیات کهن و معاصر غنی و درخشان، اشتیاق سینماگران به ساخت فیلم‌های اقتباسی کم است؟
«عباس جهانگیریان» نویسنده و پژوهشگر در پاسخ به این پرسش که چقدر فضای ادبیات کودک و نوجوان ظرفیت تولید در حوزه انیمیشن را دارد و برای تعامل با هنرمندان چه می‌توان کرد، با بیان اینکه ادبیات داستانی ما به ویژه در حوزه کودک و نوجوان یکدست نیست، تأکید می‌کند: برخی آثار داستانی ظرفیت تبدیل شدن به فیلم و انیمیشن را دارند و برخی هم فاقد این ویژگی هستند.
این نویسنده یادآور می‌شود: یک دوره‌ای میان انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و دو نهاد بنیاد سینمایی فارابی و مرکز پویانمایی صبا به طور جداگانه یک قرار همکاری شکل گرفت و من نیز به عنوان نماینده انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در شورای اقتباسی بنیاد سینمایی فارابی و همچنین مرکز صبا حضور داشتم. بر همین اساس مقرر شد در کارگروه بنیاد سینمایی فارابی، رمان‌هایی که ظرفیت لازم برای تبدیل شدن به اقتباس دارند را به فارابی معرفی کنیم، از طرفی دیگر جایزه فیلم‌نامه‌های اقتباسی را نیز بنا نهادیم و در جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان همدان نیز به فیلم‌نامه‌های اقتباسی یا آثاری که از ساختار داستانی خوبی برخوردار بودند، جایزه اهدا می‌شد.
ضرورت گردهمایی و تعامل نویسندگان و فیلمسازان
این پژوهشگر انتشار کتاب‌هایی با موضوع اقتباس و ارتباط سینما و ادبیات را از دیگر فعالیت‌هایی که در آن دوران انجام شد برمی‌شمارد و ادامه می‌دهد: البته همان زمان آقای علیرضا رضاداد، مدیرعامل وقت فارابی پیشنهادی هم داد که ماهی یک بار در فارابی نشسستی با فیلمسازان کودک داشته باشیم. به نظرم این تعامل و دوستی میان نویسندگان و کارگردانان می‌توانست خروجی خوبی داشته باشد؛ چراکه بسیاری از آثار سینمایی اقتباسی داریم که در اثر یک نشست و دیدار شکل گرفته‌اند. متأسفانه با رفتن آقای رضاداد از بنیاد فارابی هیچ کدام از برنامه‌های ما ادامه پیدا نکرد، در حالی که این حرکت می‌توانست منشأ اتفاق‌های خوبی باشد. اگر امروز هم مدیر فارابی این قرارهای عصرانه را به صورت ماهانه برپا کند و نویسندگان و فیلمسازان دور هم جمع شوند و گپ بزنند شاهد اتفاق‌های خوبی خواهیم بود. البته این نکته را هم متذکر شوم که این تعامل باید میان نویسندگان تمام نهادهای تولیدکننده فیلم از جمله فارابی، صداوسیما و بخش‌های خصوصی همچون فیلیمو، نماوا و... اتفاق بیفتد و فقط منحصر به یک یا دو نهاد دولتی نباشد.
اقتباس بخشی از جریان تولید فیلم در جهان است
جهانگیریان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه سینمای اقتباسی در کشورهای دیگر بسیار قوی است و اقتباس بخشی از جریان تولید فیلم در جهان است، تصریح می‌کند: اتفاقاً همین فیلم‌های اقتباسی درصد موفقیت بالایی دارند و در ایران هم همین گونه است و نمونه‌های بسیاری هم داشتیم که موفق بودند مانند «قصه‌های مجید».
من کتابی با همین موضوع به رشته تحریر درآوردم و پیوندهای مشترک سینما و ادبیات را از آغاز تا امروز بررسی کرده‌ام. بیشتر فیلم‌های موفق، اقتباسی است و امیدوارم این اتفاق بیفتد و مدیران فرهنگی نیز این سیاست‌ها را دنبال کرده و به ادبیات کشور کمک کنند، زیرا ما در این زمینه چیزی از دنیا کم نداریم.
جهانگیریان در ادامه با تأکید بر اینکه دولت‌ها تلاش می‌کنند ادبیات کودک و نوجوان را جهانی و برای آن بسترسازی کنند، میافزاید: یکی از کارکردهای وزارت فرهنگ بسترسازی برای حمایت از ادبیات کودک و نوجوان، جهانی کردن آن و ایجاد فضایی برای تعامل است و این همان چیزی است که این نوع ادبیات را به سینما و تلویزیون معرفی می‌کند.
وزارت ارشاد وظایف دیگری جز ممیزی کتاب هم دارد
وی یادآور می‌شود: وظیفه وزیران ارشاد فقط ممیزی کتاب نیست و بایستی همان طور که در کشورهای دیگر این فعالیت‌ها را دارند اینجا هم چنین برنامه‌هایی داشته باشیم. بسیاری از آثار نویسندگان ما این ظرفیت را دارند که ترجمه و معرفی شوند و این مسئله می‌تواند نقش مهمی در فراگیر شدن این آثار با مخاطبان بیشتری در آن سوی مرزها داشته باشد. اما نویسنده نمی‌تواند این کار را انجام دهد و وقتی اثرش منتشر می‌شود از آن به بعد دیگر کاری از او برنمی‌آید چون در کشور ما همه کارها دولتی است و باید از کانال سازمان‌های مختلف محقق شود و آن‌ها باید این دغدغه را داشته باشند.
نظر شما