برای نخستین بار سال ۲۰۱۰  توسط انجمن جهانی پزشکان خانواده (WONCA ) این روز به‌عنوان روز جهانی پزشک خانواده ثبت و به طور رسمی به سراسر جهان اعلام شد. روز جهانی پزشک خانواده، فرصتی است برای همه پزشکان خانواده جهان تا اقدامات تاثیرگذاری را که برای سلامت خانواده و جامعه انجام می دهند جشن بگیرند.

شعار امسال روز جهانی پزشک خانواده «سیاره سالم، افراد سالم» است که نشان می دهد که ما پزشکان باید بدانیم که بیماران ما فقط انسان‌ها نیستند، بلکه سیاره زمین نیز جزو بیماران ما محسوب می‌شود که در سلامت جامعه تحت پوشش ما بسیار اهمیت دارد. در واقع سلامت سیاره- اقیانوس، دریا، آب و هوا، اقلیم، مکان زندگی اعم از شهر و روستا و اکوسیستم- یک طرز فکر، یک رویکرد یکپارچه و یک چشم انداز واحد است که سلامت مردم و سلامت کره زمین را کنار هم قرار می‌دهد.

از آنجا که پزشکی خانواده سنگ بنای ارائه خدمات بهداشتی به جامعه است، یکی از چالش برانگیزترین رشته‌های پزشکی محسوب می‌شود که مبتنی بر اصول اساسی مراقبت اولیه، مراقبت خانواده، مراقبت‌های خانگی و مراقبت مستمر و پایدار با رویکرد سلامت سیاره است که همگی برای دستیابی به مراقبت‌های پیشگیرانه وسلامت جامعه در نظر گرفته شده‌اند.

پزشکی خانواده درجهان 

شکل فعلی این رشته در سال ١٨٠٠ میلادی و بعد از جنگ جهانی دوم به دلیل بالا رفتن میانگین سنی جمعیت، هزینه‌های بالای نظام سلامت، پیشرفت در درمان بیماری‌ها، محدودیت مالی نظام سلامت، ارتقای عدالت اجتماعی در نظام سلامت و توسعه بخشیدن به مراقبت‌های بهداشتی اولیه شکل گرفته است. امروزه در کشورهای آمریکا، دانمارک، اتحادیه اروپا، استرالیا و هند با تاسیس سیستم تخصصی پزشکی خانواده در راستای ارتقای پزشکان عمومی به متخصصان بالینی پزشکی خانواده تکاملی چشمگیر در حوزه پزشکی خانواده پدید آمده است و در حال حاضر بیش از ٨٠ کشور عضو اتحادیه جهانی پزشکان خانواده WONCA هستند.

پزشکی خانواده در ایران

در کشور ما نیز پس از تدوین برنامه دوره پودمانی مدیریت عالی بهداشت عمومی (MPH) ویژه توانمندسازی پزشکان خانواده -اواخر سال ١٣٨٧- دوره تخصصی پزشکی خانواده اردیبهشت  ١٣٨٨ به‌عنوان یکی از مقاطع تحصیلات عالی دانشگاهی تصویب شد. هدف از این دوره توانمندسازی پزشکانی است که به عنوان پزشک خانواده در خط نخست نظام ارایه خدمات سلامت ایران خدمت می‌کنند. هدف نهایی، جایگزینی تدریجی دانش‌آموختگان پزشکی عمومی با متخصصان پزشکی خانواده است.

مهر ١٣٨٩ شورای آموزش  پزشکی و تخصصی نسبت به تدوین برنامه تخصص پزشکی خانواده از افراد صاحب نظر اقدام کرد و به طور رسمی برای نخستین‌بار در اسفند ۱۳۹۴ در ۱۲ دانشگاه علوم پزشکی، برنامه تخصص پزشکی خانواده راه اندازی شد. به دنبال آن از سال ١٣٩٥ ، از بین دارندگان مدرک MPH پزشکی خانواده و از سال ١٣٩٦ جذب دستیاران رشته پزشکی خانواده از طریق آزمون دستیاری صورت گرفته است.

در حال حاضرحدود ۹۰۰۰ پزشک خانواده در طرح های پزشکی خانواده روستایی و شهری فارس و مازندران مشغول ارایه خدمت هستند. ضمنا ۲۲۰ نفر دانش‌آموخته رشته تخصصی پزشکی خانواده درکشور داریم .

نظام سلامت ایران با گذشت ۲۰ سال از تکلیف قانونی برنامه پزشکی خانواده، هنوز این برنامه را اجرایی نکرده است و نتوانسته از پتانسیل این متخصصان در سیاست‌گذاری قانون نظام ارجاع سلامت استفاده کند. به این امید که روز جهانی پزشک خانواده آرام آرام به عنوان یک روز ملی مطرح شود و آغازی باشد برای همگرایی نخبگان در زمینه اجرا و توسعه پزشکی خانواده کشور.

این روز جهانی را به همه پزشکان خانواده، متخصصان پزشکی خانواده، استادان و نخبگان پزشکی خانواده تبریک می‌گویم.